Van schilder naar dwangarbeider in Duitsland

15.04

Kampen

Van schilder in Genemuiden naar dwangarbeider in Duitsland

Anton Kijk in de Vegte was schilder in Genemuiden, toen hij werd opgeroepen om te werken voor de Duitsers. In 1944 kwam hij te werken in een vliegtuigfabriek in Dessau, in het oosten van Duitsland. Het werk was zwaar en uitputtend en het eten was slecht. Als dwangarbeider overleefde hij er een aanval en verbleef maandenlang in een kliniek. Daar werd hij goed behandeld en kon hij aansterken. In de lente van 1945 kreeg hij bij een gevangenenruil tussen Russen en Amerikanen zijn vrijheid terug. Na de oorlog sprak hij met geen woord over zijn ervaringen, waardoor zijn kinderen van niets wisten. Totdat ze na zijn dood vele brieven en dagboekfragmenten vonden. Alles was nauwkeurig gedocumenteerd. Nu volgen Dick, Wim en Wil Kijk in de Vegte het spoor naar de geschiedenis van hun vader en bezoeken ze de plekken die de zwijgzaamheid van Anton weer tot leven brengt.

Op 15 april trekken de Canadese Regina Rifles van Zwolle naar het al bevrijde Steenwijk. Ondertussen stropen ze met hun brencarriers de Kop van Overijssel af op zoek naar Duitsers, maar vrijwel overal heeft de vijand zijn hielen gelicht. ‘Onze aankomst in dit gebied is aanleiding voor een groot feest onder de bevolking, waarbij het wemelt van de oranjelinten’, noteren de Canadezen in hun logboek. ‘De meisjes zien er ook steeds knapper uit! Of dat lijkt alleen maar zo, doordat we hard aan verlof toe zijn.’ De bevolking van Zwartsluis ziet in de verte al de Nederlandse vlag wapperen op de torens van Genemuiden en Hasselt. Voor de inwoners is de bevrijding nabij. Op weg naar Zwartsluis gebeurt er bij De Velde een tragisch ongeval. Boerenzoon Harm Kronenberg rijdt met zijn vriendin achterop z’n motor de Canadezen tegemoet. Bij een flauwe bocht in de Sluizerdijk knalt hij frontaal op een Canadese brencarrier en wordt hij hoog de lucht in geslingerd. Zowel Harm als zijn vriendin is op slag dood. Vanuit huis hoort de familie Kronenberg de klap. De bevrijding is voor hen een persoonlijk drama. In Zwartsluis barst ondertussen een groot feest los, zodra de eerste Canadezen door de Kerkstraat rijden. Even verderop wacht ook de bevolking van Vollenhove met smart op de bevrijders. Het lokale verzet is al druk bezig om NSB’ers en andere collaborateurs op te pakken. ’s Avonds rond half zeven verschijnt eindelijk een Canadese eenheid in de stad, onder leiding van pelotonscommandant Lorenzo Bergeron. Hun komst betekent direct feest. De plaatselijke verzetscommandant Harmen Visser loopt hand in hand met zijn vrouw glunderend door de straten van Vollenhove. Ook komen de ondergedoken bemanningsleden van de Amerikaanse bommenwerper Sleepy Lagoon tevoorschijn. Op het balkon van het stadhuis zwaaien ze de feestvierende menigte toe.

Meer weten? Bekijk hier de video

Van schilder naar dwangarbeider in Duitsland

01.04

Militaire inval in Oldenzaal

De inval van de Duitsers in Nederland in mei 1940 kwam niet geheel onverwacht...

02.04

Een oorlogsromance in Overdinkel

Het is niet ongewoon in oorlogstijd: vrouwen die verliefd worden op vijandelijke soldaten en..

03.04

Verzet in Hengelo

De april/meistaking. Het grootste massale volksverzet dat we ooit hebben gezien in de geschiedenis..

04.04

Dictatuur in Delden

De oorlog is gevorderd en hoewel het nog maanden zal duren voor Overijssel is..

05.04

Bewapening in Almelo

Een van de meest dodelijke wapens tijdens de Tweede Wereldoorlog was de V1. Van..

06.04

Verraad in Den Ham

De oorlog was ook een tijd van vertrouwen en wantrouwen. Vanaf 1943 groeide in..

07.04

Familiedrama in Kloosterhaar

Derk Jan te Rietstap is twee maanden na de bevrijding van Nederland geboren in..

08.04

Amerikaanse bombardementen zorgden doden

Amerikaanse bombardementen zorgden voor 73 doden en 59 vernietigde gebouwen in Nijverdal Op 22..

09.04

De Canadese bevrijders van Holten

Op de Canadese Begraafplaats in Holten liggen bijna 1400 soldaten begraven die Nederland hebben..

10.04

Jodenvervolging in Deventer

Het duivelse karakter van de nazi’s kwam nergens meer naar voren dan in de..

11.04

Ooggetuige in Kamp Erika, Ommen

Kamp Erika in Ommen was tot aan de oorlog een doodgewoon werkkamp. Maar toen..

12.04

Valse verzetshelden in Heino

De Zwolse NSB’er Koopman bezocht in Heino een café toen hij op de terugweg..

13.04

De barre hongerwinter van Wijhe

In de barre winter van 1944/1945 trokken tienduizenden hongerlijdende burgers vanuit het Westen naar..

14.04

Willekeurige razzia Staphorst

Willekeurige razzia leidde tot de Zwartste dag van Staphorst Het is een van de..

15.04

Van schilder naar dwangarbeider in Duitsland

Van schilder in Genemuiden naar dwangarbeider in Duitsland Anton Kijk in de Vegte was..

16.04

Hoe dokter Jansen van zijn voetstuk viel

Hoe dokter Jansen in Vollenhove van zijn voetstuk viel als collaborateur Hij was in..

17.04

Afrekenen met de moffenmeiden van Kampen

De ontlading in Kampen was enorm, toen op 17 april eindelijk de bevrijders de..