In de barre winter van 1944/1945 trokken tienduizenden hongerlijdende burgers vanuit het Westen naar Oost Nederland. De tocht was zwaar en zat vol gevaar. Dat weet Ria van Kessel maar al te goed. Op vijftienjarige leeftijd ondernam zij die tocht met haar zus naar Almelo. De gastvrijheid die zij bij haar gastgezin ervoer heeft een diepe indruk op haar gemaakt. Boerderijgezinnen vingen soms maandenlang Westerlingen, onder wie veel kinderen, op. Ria van Dijk uit Wijhe kan zich dat nog helder voor de geest halen. Haar familie gaf onderdak aan tientallen mensen. Sommige verhalen die zij meebrachten staat nog steeds op het netvlies van Ria gebrand.
De barre hongerwinter van Wijhe
Dalfsen, Nieuwleusen, Olst, Staphorst, Steenwijk
‘Alles geht kaput’, zo waarschuwen soldaten de boeren langs de Vecht bij Dalfsen. Terwijl de Duitsers hun stellingen betrekken, vluchten de burgers hun kelders in of vertrekken naar veiliger oorden. De Canadezen zijn inderdaad in aantocht. Nu het einde van de oorlog nadert, nemen zij zo weinig mogelijk risico meer. Boerderijen waar de vijand zich mogelijk verschanst, worden dadelijk met fosforgranaten in de brand geschoten. Ook in Dalfsen breekt de hel los. Verschillende boerderijen gaan daarbij verloren, soms met vee en al. Bovendien zijn er diverse slachtoffers te betreuren. In bootjes steken de Canadezen de Vecht over. Ook Dalfsen is nu bevrijd. Op dezelfde morgen wordt de aanval op Olst ingezet, waar zich een stevige concentratie Duitsers bevindt. Een nachtelijke verkenningsactie is dramatisch verlopen. Drie patrouilles met Nederlandse gidsen moesten de vijandelijke linies in kaart brengen. Twee ervan keren niet terug. Leen Immerzeel wordt door een Duitse wachtpost doodgeschoten, Jan Hoogland gevangengenomen en de volgende dag in Heerde gefusilleerd. Het Canadian Scottish Regiment wordt bij de aanval op Olst herhaalde keren zwaar onder vuur genomen. Korporaal Wilfred Paradis weet zich bij de actie te onderscheiden. Als zijn eenheid wordt tegengehouden door mitrailleurvuur, stapt hij met zijn brengun uit de dekking, schiet een Duitser neer en schakelt de mitrailleur uit met een handgranaat. Hierna trekt zijn peloton Olst binnen. Voor zijn heldhaftig optreden zal de korporaal de onderscheiding van Bronzen Leeuw ontvangen.
