Dit doet Overijssel als gastprovincie bij Nationale Viering van de Bevrijding

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei wijst elk jaar een provincie aan voor de Nationale Viering van de Bevrijding op 5 mei. Na Noord-Brabant heeft Overijssel dit jaar de eer en dat betekent dat er extra veel activiteiten zijn. Hieronder een overzicht van wat er de komende weken allemaal gaat gebeuren.

Vrijheidslezingen

,,We willen niet dat er alleen maar op 5 mei iets in Zwolle gebeurt”, zegt Ingrid Heijman, die namens de provincie betrokken is bij de georganiseerde activiteiten. In aanloop naar de dag geven dit jaar bekende Nederlanders lezingen in verschillende plaatsen. Presentator Dieuwertje Blok komt woensdag naar de Stadkamer in Zwolle om te vertellen hoe tijdens de Tweede Wereldoorlog familie van haar door hun Joodse afkomst moest onderduiken.

De komende weken zijn er ook ‘Vrijheidscolleges’ van Lisa Weeda (Nederlands-Oekraïense schrijfster) in Deventer, acteur Joenoes Polnaija in Enschede, Tineke Ceelen (Stichting Vluchteling) in Steenwijk, rapper Fresku in Zwolle en luitenant/kolonel Gijs Tuinman in Genemuiden. Op scholen in Overijssel vullen scholieren een koffer met spullen met een link naar vrijheid. ,,Zodat jongeren nadenken over vrijheid”, zegt Heijman.

Kranslegging

Scouts hebben elk jaar een belangrijke rol bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam door te helpen bij het dragen van kransen en hijsen van de vlaggen. Dit jaar zijn scoutingverenigingen en een stuk of tachtig scouts uit Overijssel hierbij betrokken. Komende zaterdag oefenen ze bij het Provinciehuis. ,,Er is een heel protocol voor hoe alles moet en hoe bijvoorbeeld speldjes gedragen moeten worden”, weet Heijman.

Op 4 mei leggen ook kinderen op de Dam bloemen. Dit jaar doet dit één klas uit Amsterdam en één uit Overijssel, namelijk uit Almelo. Dieuwertje Blok spreekt op 4 mei op de Dam tijdens de herdenking, maar ook een meisje uit Overijssel komt aan het woord. ,,Jongeren konden bij het Nationaal Comité een gedicht insturen en daar is iemand uitgekozen”, vertelt Heijman. ,,Bij allerlei dingen is Overijssel betrokken.”

Mark Rutte

In de nacht van 4 op 5 mei wordt traditioneel het Bevrijdingsvuur ontstoken op het 5 Mei plein in Wageningen. Hardlopers van AV PEC 1910 brengen het vuur naar Zwolle, waar minister-president Mark Rutte het vuur aansteekt. Het is het startsein van het Bevrijdingsfestival Overijssel in Park de Wezenlanden, het grootste bevrijdingsfestival in het land. Zangeres Froukje is dit jaar Ambassadeur van de Vrijheid en treedt als eerste op.

Voor het ontsteken van het vuur is er al een programma voor hoogwaardigheidsbekleders. Er is in de ochtend een ‘provinciaal programma’ met sprekers, muziek en kunst in het Dominicanenklooster in Zwolle. Vanaf 12.00 uur is er een live-uitzending van de NOS vanuit het Provinciehuis, waarbij Herman van Rompuy (voormalig voorzitter van de Europese Raad en oud-premier van België) de 5-mei lezing houdt.

April-meistaking

Bij de ingang van het provinciehuis, waar ook de ingang van het bevrijdingsfestival is, is op 5 mei een fototentoonstelling te zien over de April-meistaking. ,,In 1943 werd deze staking tegen gedwongen arbeidsinzet, ingezet door een receptioniste van machinefabriek Stork in Hengelo. Het had veel impact op het verzet, maar veel mensen in het land weten er niet van. Dat relatief onbekende oorlogsverhaal willen we vertellen.”

Rol Duitsland

Bij het Bevrijdingsfestival Overijssel is een Wereldpaviljoen, waarbij de provincie Overijssel samen met de Duitse stad Münster een zogenoemde vredestafel heeft. Minister-president Hendrik Wüst van de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen gaat er onder meer met Rutte in gesprek. ,,Duitsland ligt soms gevoelig rond vrijheid vieren en de Tweede Wereldoorlog, maar we werken veel samen met elkaar”, zegt Heijman.

,,Op 15 mei wordt in Münster de vrede van Münster gevierd. Het vredesvuur uit Zwolle gaat ook naar Münster gebracht worden voor die dag. Het is mooi om deze twee historische momenten aan elkaar te koppelen. Het vieren van de vrijheid gaat dus ook door na 5 mei.”