Dit doet Overijssel als gastprovincie bij Nationale Viering van de Bevrijding

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei wijst elk jaar een provincie aan voor de Nationale Viering van de Bevrijding op 5 mei. Na Noord-Brabant heeft Overijssel dit jaar de eer en dat betekent dat er extra veel activiteiten zijn. Hieronder een overzicht van wat er de komende weken allemaal gaat gebeuren.

Vrijheidslezingen

,,We willen niet dat er alleen maar op 5 mei iets in Zwolle gebeurt”, zegt Ingrid Heijman, die namens de provincie betrokken is bij de georganiseerde activiteiten. In aanloop naar de dag geven dit jaar bekende Nederlanders lezingen in verschillende plaatsen. Presentator Dieuwertje Blok komt woensdag naar de Stadkamer in Zwolle om te vertellen hoe tijdens de Tweede Wereldoorlog familie van haar door hun Joodse afkomst moest onderduiken.

De komende weken zijn er ook ‘Vrijheidscolleges’ van Lisa Weeda (Nederlands-Oekraïense schrijfster) in Deventer, acteur Joenoes Polnaija in Enschede, Tineke Ceelen (Stichting Vluchteling) in Steenwijk, rapper Fresku in Zwolle en luitenant/kolonel Gijs Tuinman in Genemuiden. Op scholen in Overijssel vullen scholieren een koffer met spullen met een link naar vrijheid. ,,Zodat jongeren nadenken over vrijheid”, zegt Heijman.

Kranslegging

Scouts hebben elk jaar een belangrijke rol bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam door te helpen bij het dragen van kransen en hijsen van de vlaggen. Dit jaar zijn scoutingverenigingen en een stuk of tachtig scouts uit Overijssel hierbij betrokken. Komende zaterdag oefenen ze bij het Provinciehuis. ,,Er is een heel protocol voor hoe alles moet en hoe bijvoorbeeld speldjes gedragen moeten worden”, weet Heijman.

Op 4 mei leggen ook kinderen op de Dam bloemen. Dit jaar doet dit één klas uit Amsterdam en één uit Overijssel, namelijk uit Almelo. Dieuwertje Blok spreekt op 4 mei op de Dam tijdens de herdenking, maar ook een meisje uit Overijssel komt aan het woord. ,,Jongeren konden bij het Nationaal Comité een gedicht insturen en daar is iemand uitgekozen”, vertelt Heijman. ,,Bij allerlei dingen is Overijssel betrokken.”

Mark Rutte

In de nacht van 4 op 5 mei wordt traditioneel het Bevrijdingsvuur ontstoken op het 5 Mei plein in Wageningen. Hardlopers van AV PEC 1910 brengen het vuur naar Zwolle, waar minister-president Mark Rutte het vuur aansteekt. Het is het startsein van het Bevrijdingsfestival Overijssel in Park de Wezenlanden, het grootste bevrijdingsfestival in het land. Zangeres Froukje is dit jaar Ambassadeur van de Vrijheid en treedt als eerste op.

Voor het ontsteken van het vuur is er al een programma voor hoogwaardigheidsbekleders. Er is in de ochtend een ‘provinciaal programma’ met sprekers, muziek en kunst in het Dominicanenklooster in Zwolle. Vanaf 12.00 uur is er een live-uitzending van de NOS vanuit het Provinciehuis, waarbij Herman van Rompuy (voormalig voorzitter van de Europese Raad en oud-premier van België) de 5-mei lezing houdt.

April-meistaking

Bij de ingang van het provinciehuis, waar ook de ingang van het bevrijdingsfestival is, is op 5 mei een fototentoonstelling te zien over de April-meistaking. ,,In 1943 werd deze staking tegen gedwongen arbeidsinzet, ingezet door een receptioniste van machinefabriek Stork in Hengelo. Het had veel impact op het verzet, maar veel mensen in het land weten er niet van. Dat relatief onbekende oorlogsverhaal willen we vertellen.”

Rol Duitsland

Bij het Bevrijdingsfestival Overijssel is een Wereldpaviljoen, waarbij de provincie Overijssel samen met de Duitse stad Münster een zogenoemde vredestafel heeft. Minister-president Hendrik Wüst van de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen gaat er onder meer met Rutte in gesprek. ,,Duitsland ligt soms gevoelig rond vrijheid vieren en de Tweede Wereldoorlog, maar we werken veel samen met elkaar”, zegt Heijman.

,,Op 15 mei wordt in Münster de vrede van Münster gevierd. Het vredesvuur uit Zwolle gaat ook naar Münster gebracht worden voor die dag. Het is mooi om deze twee historische momenten aan elkaar te koppelen. Het vieren van de vrijheid gaat dus ook door na 5 mei.”

Gerelateerd nieuws

  • Scholieren ontdekken verhalen WO II voor project Oorlogskoffer: 'Ouwe oma was verzetskoerier'

    Een oorlogsvliegtuig in de achtertuin en een overgrootmoeder die verzetskoerier was. Scholieren van het Agnieten College in Nieuwleusen ontdekken indringende oorlogsverhalen voor het project De Oorlogskoffer. "Het zijn verhalen van dichtbij, vanuit de eigen familie. Dat maakt het super interessant voor de leerlingen", zegt docent Mink de Vries.
    Lees meer
  • Mannenkoor Vroomshoop zingt op Bevrijdingsdag voor premier Rutte: "Hoogtepunt in de geschiedenis van het koor"

    Ook al loopt de spanning langzaam op, het Christelijk Mannenkoor Vroomshoop verheugt zich vooral op het optreden tijdens Bevrijdingsdag in de Zwolse Dominicanenkerk. Daar zal voor het oog van heel Nederland de vrijheid worden beleefd in aanwezigheid van premier Rutte en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Dit jaar is de provincie Overijssel aan de beurt om de plechtigheden rondom Bevrijdingsdag te organiseren. De genodigden worden ontvangen in het Provinciehuis in Zwolle, waarna het programma wordt vervolgd in de nabijgelegen Dominicanenkerk. Daar wordt gesproken en is plaats voor zang en dans. Het optreden van het Christelijk Mannenkoor Vroomshoop maakt deel uit van dat programma.
    Lees meer
  • 4 en 5 mei: Dit kun je behalve een herdenking of festival bezoeken ook doen

    Donderdag vindt Dodenherdenking plaats en vrijdag is het Bevrijdingsdag. Zoals gebruikelijk zijn er overal dodenherdenkingen en vinden er meerdere bevrijdingsfestivals plaats. Maar het programma van 4 en 5 mei biedt nog veel meer. Dit staat er allemaal te gebeuren.
    Lees meer
  • Dit doet Overijssel als gastprovincie bij Nationale Viering van de Bevrijding

    Overijssel is dit jaar de gastprovincie tijdens de Nationale Viering van de Bevrijding op 5 mei. Dat betekent dat minister-president Mark Rutte naar Zwolle komt en Overijsselse scouts mogen helpen bij de Nationale Herdenking op 4 mei op de Dam. Maar er zijn nog meer activiteiten, met een relatief onbekend oorlogsverhaal én een Duits tintje.
    Lees meer

De bevrijding van Overijssel in 17 dagen

  • Documentaire over de militaire inval .

    De inval van de Duitsers in Nederland in mei 1940 kwam niet geheel onverwacht.
    Lees meer
  • Documentaire over een oorlogsromance

    Het is niet ongewoon in oorlogstijd: vrouwen die verliefd worden op vijandelijke soldaten en daarmee ook een relatie krijgen.
    Lees meer
  • Documentaire over verzet in Hengelo.

    De april/meistaking. Het grootste massale volksverzet dat we ooit hebben gezien in de geschiedenis van een oorlog in Europa.
    Lees meer
  • Documentaire over dictatuur in Delden.

    De oorlog is gevorderd en hoewel het nog maanden zal duren voor Overijssel is bevrijd van de bezetter, keert het tij ten gunste van de geallieerde strijdkrachten.
    Lees meer
  • Documentaire over bewapening in Almelo.

    Een van de meest dodelijke wapens tijdens de Tweede Wereldoorlog was de V1. Van het Duitse ‘vergeltungswaffe-1’ werden er zo’n 30.000 geproduceerd.
    Lees meer
  • Documentaire over verraad in Den Ham

    De oorlog was ook een tijd van vertrouwen en wantrouwen. Vanaf 1943 groeide in Den Ham het verzet tegen de bezetter.
    Lees meer
  • Documentaire over een familiedrama in Kloosterhaar.

    Derk Jan te Rietstap is twee maanden na de bevrijding van Nederland geboren in Kloosterhaar.
    Lees meer
  • Documentaire over oorlogsschade in Nijverdal.

    Op 22 maart 1945 tijdens een zonnige voorjaarsdag trekken veel Nijverdallers erop uit.
    Lees meer
  • Documentaire over de Canadese bevrijders in Holten.

    Op de Canadese Begraafplaats in Holten liggen bijna 1400 soldaten begraven die Nederland hebben helpen bevrijden.
    Lees meer
  • Documentaire over vervolging in Deventer.

    Het duivelse karakter van de nazi’s kwam nergens meer naar voren dan in de behandeling van sommige bevolkingsgroepen.
    Lees meer
  • Documentaire over kamp Erika

    Kamp Erika in Ommen was tot aan de oorlog een doodgewoon werkkamp.
    Lees meer
  • Documentaire over valse heldenverering in Heino.

    De Zwolse NSB’er Koopman bezocht in Heino een café toen hij op de terugweg was van Raalte naar zijn woonplaats Zwolle.
    Lees meer
  • Documentaire over de hongerwinter in Wijhe.

    In de barre winter van 1944/1945 trokken tienduizenden hongerlijdende burgers vanuit het Westen naar Oost Nederland.
    Lees meer
  • Documentaire over de razzia in Staphorst.

    Het is een van de zwartste dagen in de geschiedenis van Staphorst: 30 augustus 1944.
    Lees meer
  • Documentaire over dwangarbeid.

    Anton Kijk in de Vegte was schilder in Genemuiden, toen hij werd opgeroepen om te werken voor de Duitsers.
    Lees meer
  • Documentaire over collaboratie van dokter Jansen in Vollenhove.

    Hij was in de jaren dertig de ongekroonde koning van Vollenhove, dokter Albert Jansen.
    Lees meer
  • Documentaire over de afrekening van de moffenmeiden in Kampen.

    De ontlading in Kampen was enorm, toen op 17 april eindelijk de bevrijders de IJssel overstaken.
    Lees meer
  • lint